VIÊN PHÓ TƯ LỆNH NÓNG NẢY

Ngày 19 thăng 5 năm 1912, ông phó tư lệnh Andru Hayghin bắt đầu không tin ở điều đang đến với ông.

Ông phó tư lệnh Anđru Hayghin ở trong doanh trại của quân đội thuộc địa Đế quốc Anh tại Ấn Độ và đi dã ngoại cùng với trung đoàn của ông ở đồng bằng sông Gănggiơ.

Nơi đây khô và cằn cỗi; họ trú quân dưới những mái lều cách dòng sông chùng hai mươi cây số. Trời nóng kinh khủng, không thề chịu được.

Nhưng là người Anh hay không là người Anh, ông phó tư lệnh Hayghin mặc quần soóc với áo sơ mi không chê vào đâu được và rất oai hùng đi đôi tất bông dài đến tận đầu gối và đôi giầy dã chiến to kếch xù, vì đó là điều lệnh.

Ở cái thời ấy, hiệu lực của quân đội Anh trong mọi trường hợp, dựa vào loại chi tiết ấy cũng ngang với giá  trị của khẩu súng Enphit.

Không nghi ngờ gì nữa, chính vì đôi giày to tướng ấy mà ông tư lệnh không nhận ra được điều gì đang đến với ông.

Và cũng vì ông đang chơi bài u-uyt (kiểu chơi bài tu-lơ-khơ chia làm hai cặp - Người dịch) với ba người bạn. Một kiều chơi bài rất thịnh hành trong quân đội Anh ở Ấn Độ, đòi hỏi tập trung trí tuệ cao.

Bốn người ở trong một cái lều phần dưới vén lên cho thoáng và hai hay ba sĩ quan khác đang ngồi chầu rìa.

Bất chợt một trong những khán giả ấy vô tình nhìn xuống và ngồi im không động dậy. Anh từ từ ngẩng đầu lên suy nghĩ giây lát cách nói năng sao cho tốt nhất.

Ông phó tư lệnh phải biết điều gì đang đến với ông, điều đó là cần thiết nhưng không được làm ông nhúc nhích. Thực ra, ông có thề bật ngay lên được vì ông là con người đa cảm, nóng nảy, lúc nào cũng sẵn sàng nổi giận, song vẫn là con người thật thà tốt bụng mà các bạn đồng nghiệp lúc nào cũng đùa cợt được, đơn giản chỉ để có cái thú thấy ông chồm lên  như con bò mộng dũng mãnh như bản tính ông. Mà, thông bảo cho ông một cách tàn nhẫn thì nguy hiềm vì ông sẽ tưởng đó là đùa cợt, như vậy ông sẽ không ngồi im. Và nếu ông cử động, ông sẽ chết.

Cuối cùng người sĩ quan tự quyết định và thốt lên bằng giọng ngộ nghĩnh và kỳ cục câu ngoắt ngoéo sau:

"Tôi yêu cầu ngài phó tư lệnh hãy tin tôi. Điều tôi sắp nói đây không phải là đùa cợt. Ông không được cử động nhất là chân trái. Phó tư lệnh Hayghin, tôi e ngại rằng có một con rắn độc có sừng luồn trên chiếc giày chân trái ông. Nếu ông không tin tôi, ông hãy hỏi các bạn đồng nghiệp. Nhưng, ở hoàn cảnh ông. tôi sẽ không nhúc nhích nữa."

Andru Hayghin lúc nào cũng sẵn sàng "tán thưởng" bất kỳ câu châm chọc nào và nổi cáu ngay, nhưng ông đã vô cũng quen thuộc với những điều bịa đặt của đồng nghiệp đến mức, không rời ván bài một lát nào, ông trả lời một cách đơn giản:

"Uyliêm, tôi e rằng anh lại phải tìm một trò khác đấy"

Nhưng người vừa được gọi tên là Uyliêm đó, chỉ là trung úy, nhấn mạnh với giọng cứng cỏi:

"Tôi kính cẩn yêu cầu ông phó tư lệnh tin vào điều tôi nói: một con rắn độc có sừng nằm rành rành trên chiếc giày chân trái của ông! Nó như muốn bò sang tất của ông; và tôi kính cẩn yêu cầu ông đại tá đang ngồi phía trái ông phó tư lệnh xác minh điều tôi vừa nói bằng cách cúi đầu xuống nhưng không được cử động đột ngột"

Ông đại tá cúi đầu xuống một chút; đến lượt ông xanh xám mặt mày và nói ôn tồn:

Anđru, Uy liêm không nói dối dâu! Ông không được cựa quậy nữa. Có một con rắn có sừng. Nó luồn về phía tất của ông một cách khó mà nhận biết được, nhất là không được có một cử động nào! Phải làm một điều gì đó trước khi nó bò lên đầu gối ông!

Lần này, chính ông đại tá nói với ông, vậy là đúng!

Ông phó tư lệnh Hayghin thật thà, vốn da đỏ tía nay thành xám xanh, và không một người bạn nào của ông dám nhúc nhích cả.

Những con rắn độc đầu có sừng ở miền này nổi tiếng cắn chết người. Song vài phút sau, đôi mắt ông phó tư lệnh mở tròn to vì kinh hãi. Lần này qua lần tất, ông cảm thấy rõ ràng con rắn đang bò lên mắt cá chân ông.

Ông đại tả là người duy nhất ngồi ở vị trí thuận lợi bình tĩnh nói:

"Tôi sẽ đưa tay nhẹ nhàng xuống khâu súng lục và rút nó ra. Nếu đầu con rắn quay ngang, tôi sẽ vặt nó đi bằng một viên đạn! Tôi hy vọng không làm hỏng tất của ông."

Nhưng, hai phút sau, cũng là lúc cuối cùng khi ông đại tá đưa được khẩu súng vào vị trí thì con rắn đã cuộn quanh bắp chân ông Hayghin. Nó dài ít nhất sáu mươi cen-ti-mét. Cái đầu đáng kinh hãi của nó bẹt, hình tam giác rất đặc biệt với hai cái "sừng" nhỏ, năm bẹp dưới đầu gối ông phó tư lệnh với sự lưu tâm đáng ngờ vực.

Dưới mái lều, không một sĩ quan nói một lời nào nữa. Bằng lời lẽ rất điềm tĩnh và với cái giọng của người Anh vừa lịch sự vừa lạnh lùng, không thể hiện một tình cảm riêng tư nào, ông đại tá hỏi:

"Hayghin, ông ưa đằng nào hơn? Đề tôi bắn vào đầu gối ông hay để cho rắn luồn lên quần soóc ông?"

Những chiếc quần soóc của quân đội Anh rất dài và rộng. Chiếc quần của Hayghin, cũng như mọi chiếc khác, ngoác rộng cách đầu gối mười cen-ti-mét, nghĩa là cách cái đầu có nọc độc chưa đến mười lăm cen-ti-mét. Những giọt mồ hôi long lanh như ngọc trên trán ông phó tư lệnh. Ông đã đặt các quân bài xuống bàn, hai khuỷu tay ông cũng đặt nằm trên bàn. Ông ngồi im hoàn toàn từ nãy đến giờ đã được ba phút.

Bạn hữu ông, họ còn có thề nhẹ nhàng thay đổi tư thế ngồi còn ông thì ông không thề có một cử động nhỏ. Không có thứ Sêrum nào cho loại rắn độc này cả. Nếu nó cắn phải thì chưa đầy ba phút sau sẽ chết.

Ông Hayghin tội nghiệp chậm rãi nói:

"Ông đại tả, ông hãy bắn vỡ đầu gối tôi !"

Nhưng ông đại tá do dự. Bắn vỡ đầu gối một người, làm cho người đó tàn tật suốt đời. Mặt khác, trong khi hạ trại bằng lều lán thế này. lấy gì để chạy chữa cho ông ta như bệnh viện được.

Dẫu sao ông đại tá cũng nhẹ nhàng nâng nòng súng lên. Đó là một khẩu súng lục lớn dùng đề bắn ra lệnh. Cách xa chưa đầy một mét, viên đạn hẳn làm cho đầu con rắn nát ra như tương và làm bắn những mảnh vụn của nó vào đầu gối Hayghin đồng thời có khả năng đưa nọc độc vào đó. Thế nào thì thế chứ khớp xương khuỷu đầu gối, xương bánh chè, tất thảy đều bay mất và chắc chắn cả động mạch nửa! Phải đề cho con rắn di chuyển chút nữa. Thì đây, nó đang bò lên kia kìa, nó sắp sửa chui vào trong quần soóc.

"Hayghin, có khả năng tôi bắn gãy đùi nhưng như vậy không nghiêm trọng bằng vỡ khuỷu, nhưng nếu tôi đề nó tiếp tục bò một tí nữa thì tôi sẽ không trông thấy đầu nó nữa!"

Ông Hayghin tội nghiệp không chiu được nữa. Bằng một giọng mà ông cố làm ra quả quyết bất chấp tất cả, ông nói:

"Ông đại tá, trước tất cả bạn bè đây là những người làm chứng, chính tôi yêu cầu ông bắn".

Ông đại tá nổ súng và bắn gãy xương đùi ông ngay phía trên đầu gối. Và con rắn hổ mang cũng bị cụt đầu. Sáu tháng sau, ông phó tư lệnh Hayghin trở lại nơi trú quân với cặp nạng. Ông đã được chữa chạy tại bệnh viện ở Niu Đêli. Ông sẽ bị què, ông được xuất ngũ, ông đến đề chia tay với bạn bè, họ vui đùa với ông đề khỏi mất thói quen tốt đẹp ấy:

"Hayghin may mắn! Nào, trước khi về nước, lại đây làm một ván u-uýt đã nào!".

Họ ngồi dưới mái lều, như lần truớc, và các bạn bè của Hayghin nhầm nháy nhau. Cái ông Andru tốt bụng này! Họ không để cho ông ra đi mà không đùa giỡn ông một vố ra tuồng. Phải được thấy ông phát khùng lần cuối! Và đúng giữa ván bài, một sĩ quan vừa chỉ vào chân ông vừa thốt lên một cách thô bạo:

"Hayghin! Một con rắn! Kia! Lại con nữa"

Và thế là ông Hayghin tội nghiệp, lần này đáng lẽ phải ngồi im thì lại nhảy phốc lên ghế đến mức các quân bài tuột khỏi tay ông! Mặt ông trắng bệch rồi đỏ rực. Trong khoảnh khắc ngắn ngủi người ta thấy nét mặt bực bội của ông nhăn nhó vì tức giận, tựa như đã có lần ông nói:

"À, láu cá đấy !… A, thông minh đấy!"

Nhưng ông không nói gì cả, và ông ngã xuống, chết cứng.

Bởi vì, lần này, thật quá đáng!

Ông bị đau tim, các bạn bè vui tính của ông đã phần nào quên điều đó!