Tìm hiểu về tuyến tiền liệt ở nam giới

Tuyến tiền liệt ở nam giới là tuyến nằm ngay dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo. Tuyến này nằm trong hệ sinh dục của nam, có tác dụng tạo ra chất dịch màu trắng giúp nuôi dưỡng và vận chuyển tinh trùng trong quá trình xuất tinh. Cùng tìm hiểu về chức năng cũng như các vấn đề liên quan đến tuyến này ở nam giới nhé.

Kích thước và chức năng của tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt là tuyến nằm trong hệ sinh dục của nam giới. Có vị trí nằm ngay dưới bàng quang, bao quanh niệu đạo. Khi mới sinh ra tuyến tiền liệt chỉ có kích thước bằng hạt đậu. Thời niệu thiếu nó lớn dần lên và mềm. Tuổi 20 – 25 tuyến tiền liệt có kích thước ổn định, và hình dạng thông thường trông giống như quả óc chó.

Sau đó tuyến tiền liệt giữ nguyên kích thước cho tới tuổi ngũ tuần và bắt đầu to lên. Sự gia tăng kích thước này người ta gọi là phì đại tuyến tiền liệt (u xơ tuyến tiền liệt). Khi tuyến tiền liệt phì đại gây ra những triệu chứng khá khó chịu về tiểu tiện như khó khăn tiểu tiện, tiểu rắt, tiểu nhiều, tiểu ngắt quãng…

Tuyến tiền liệt có hai chức năng chính: Tiết và dự trữ dịch, co bóp và kiểm soát nước tiểu.

Tuyến tiền liệt sản xuất ra phần lớn dịch trong tinh dịch. Dịch này sẽ trộn lẫn với tinh trùng giúp cho tinh trùng dễ dàng di chuyển trong hệ thống sinh dục nam.

Chức năng thứ hai là giúp ngăn cản sự chảy ngược về phía bàng quang trong quá trình phóng tinh, cơ thắt tròng đáy bàng quang sẽ đóng lại. Khi cơ này đóng lại, nó ngăn nước tiểu và tinh dịch đi ra ngoài cơ thể qua niệu đạo cùng lúc. Khi đạt đỉnh của khoái cảm, cơ vòng đóng chặt để ngăn không cho tinh dịch trào ngược vào bàng quang.

Phương pháp tự kiểm tra tuyến tiền liệt

Dưới đây là một số câu hỏi kiểm tra tuyến tiền liệt của bạn có hoạt động bình thường không, có xảy ra những dấu hiệu bất thường nào không:

• Có triệu chứng tiểu nhiều, tiểu rắt , tiểu đau không?
• Tiểu có nhỏ giọt không, có cảm giác tiểu không hết không, nước tiểu phân nhánh và hiện tượng nước tiểu vàng không?
• Niệu đạo có bị rát không? Đầu niệu đạo có dịch trắng không?
• Xuất hiện triệu chứng mỏi lưng, chướng bụng không?
• Có đau vùng đáy chậu hoặc tinh hoàn không?
• Có triệu chứng bị mỏi lưng, chướng bụng không?
• Có nhiều triệu chứng chóng mặt, mất ngủ, mơ nhiều?
• Có nhiều triệu chứng ngứa, ẩm ướt vùng đáy chậu, bìu tinh hoàn?
• Có mệt mỏi và rối loạn chức năng không?

Nếu xảy ra từ 2 đến 3 triệu chứng, chứng tỏ tuyến tiền liệt của bạn có vấn đề. Tốt nhất bạn nên đến trung tâm y tế để kiểm tra lại sức khỏe.

Các bệnh lý về tuyến tiền liệt

Dưới đây là một số bệnh lý liên quan đến tuyến tiền liệt của nam giới thường gặp:

1. Viêm tuyến tiền liệt

Tình trạng viêm nhiễm này là do vi khuẩn hoặc vi rút gây ra. Bệnh thường chia làm 2 dạng:

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính: Bệnh xảy ra đột ngột, trong nước tiểu có nhiều bạch cầu và vi khuẩn, sốt, gai rét, đau bụng thắt lưng và sinh dục, có cảm giác nóng rát khi đi tiểu là một số triệu chứng điển hình.

Viêm tuyến tiền liệt mạn tính: Cũng do nhiễm khuẩn nhưng không xảy ra đột ngột. Chỉ có triệu chứng nhiễm khuẩn bàng quang hay tái diễn với cùng loại vi khuẩn.

2. Phì đại lành tính tuyến tiền liệt

Khi nam giới đến tuổi trung niên, tuyến tiền liệt có xu hướng phì đại, gây chèn ép niệu đạo và gây ra các triệu chứng rối loạn tiểu tiện như:

• Khó khăn khi đi tiểu, đi tiểu không có lực
• Dòng nước tiểu yếu
• Tiểu ngắt quãng
• Tiểu són cả ngày và đêm
• Đi tiểu nhiều lần trong ngày

Sử dụng thủ thuật thăm khám trực tràng, siêu âm hoặc chụp X-quang có thể đánh giá kích thước tuyến tiền liệt cũng như thăm dò tình trạng hiện tại của tuyến tiền liệt. Đối với một số bệnh nhân không phải điều trị vì triệu chứng của bệnh không ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống. Nhưng khi các triệu chứng gây khó chịu và làm phiền tới cuộc sống của bạn thì cần điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa.

Điều trị nội khoa u lành tuyến tiền liệt bằng cách sử dụng một trong các thuốc ức chế sản xuất testosteron, thuốc ức chế phát triển, thuốc ức chế thụ thể adrenergic có thể phối hợp với thuốc ức chế sản xuất testosteron. Trong những trường hợp u quá to (> 60 gam), có phối hợp sỏi bàng quang, sỏi thận… cần phải điều trị ngoại khoa.

3. Ung thư tiền liệt tuyến

Là dạng ung thư ác tính xảy ra ở tuyến tiền liệt. Bệnh phát triển âm thầm và kéo dài, thông thường giai đoạn đầu không xuất hiện các triệu chứng. Khi bệnh đã phát triển đến giai đoạn muộn hơn hoặc không còn khu trú ở tuyến tiền liệt thì mới xuất hiện một vài triệu chứng

Bệnh khi phát hiện ở giai đoạn sớm thì có thể điều trị khỏi, nhưng khi ung thư đã lan ra ngoài tuyến thì việc điều trị khó khăn hơn. Tuy nhiên vẫn có một số phương pháp điều trị giúp kiểm soát ung thư tuyến tiền liệt.

Những dấu hiệu cần lưu ý bao gồm: Khi đái, dòng nước tiểu không còn mạnh như trước; rò rỉ nước tiểu; đái dắt hoặc đái nhiều lần; đái đau; nước tiểu có lẫu máu; đái đêm; đau vùng tiểu khung; đau bụng dưới.